Każdy epizod omdlenia, nawet jeśli przytrafia się po raz pierwszy, wymaga konsultacji lekarskiej. Na szczęście w większości przypadków omdleń mamy do czynienia z tzn. omdleniami odruchowymi, zwanymi inaczej wazowagalnymi, które nie są groźne i nie pozostawiają zmian w organizmie. Statystyki pokazują, że co druga zdrowa osoba przynajmniej raz w swoim życiu zemdleje. Czasami jednak podłoże omdleń może być dużo groźniejsze, dlatego zawsze lepiej skonsultować się ze specjalistą.
Omdlenie to przejściowa (trwająca zwykle od kilkudziesięciu sekund do kilku minut) utrata przytomności, spowodowana nagłym zmniejszeniem przepływu krwi przez mózg. Ma zwykle szybki początek i równie szybko ustaje, a osoba, która zemdlała wraca do sprawności. Omdlenie charakteryzuje się utratą świadomości, obniżeniem napięcia mięśniowego oraz brakiem reakcji na zewnętrzne bodźce. Czasami omdlenie następuje gwałtownie i bez ostrzeżenia. Innym razem poprzedza je tzw. stan przedomdleniowy, który daje szansę na zabezpieczenie się przed konsekwencjami upadnięcia z dużej wysokości. Jeśli wiesz, że masz skłonność do omdleń odruchowych i czujesz się słabo, masz zawroty głowy, mroczki przed oczami i duszności, postaraj się kucnąć lub usiąść na podłodze, by zminimalizować ryzyko upadku. Pamiętaj, że aż 5% mdlejących doznaje urazu głowy, a 30% narażonych jest na inne, mniej groźne ubytki.
Proces leczenia omdleń uzależniony jest przede wszystkim od mechanizmu ich powstawania. Wyróżniamy 4 podstawowe typy omdleń
Omdlenia odruchowe (wazowagalne) – to najczęściej występujący tym omdleń. Tego rodzaju omdlenia charakterystyczne są dla młodych, zdrowych osób. Głównymi przyczynami omdleń wazowagalnych są: nagłe, nieprzyjemne bodźce, długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej, przebywanie w zatłoczonym i dusznym pomieszczeniu, ucisk w okolicy szyjnej (np. zbyt ciasny kołnierzyk). Ocena, czy omdlenie należy do niegroźnych omdleń wazowagalnych, polega na wykluczeniu innych przyczyn oraz zebraniu dokładnego wywiadu dotyczącego okoliczności ich występowania. Leczenie tego rodzaju omdleń polega przede wszystkim na unikaniu sytuacji je wyzwalających i zapobieganiu urazom, które mogą być ich wynikiem.
Omdlenia w wyniku hipotensji ortostatycznej – to omdlenia spowodowane spadkiem ciśnienia tętniczego po przyjęciu pozycji stojącej. Leczenie polega na modyfikacji przyjmowanych leków oraz unikaniu sytuacji prowadzących do omdlenia.
Omdlenia kardiogenne – spowodowane są chorobami układu krążenia, zwykle arytmią lub schorzeniami zmniejszającymi rzut serca. Tego rodzaju omdlenia są bardzo niebezpieczne, dlatego niezwykle istotne jest to, by odpowiednio odróżnić je od omdleń odruchowych. Diagnostyka polega na wykonaniu dokładnych badań, takich jak Holter EKG czy echo serca. Leczenie dotyczy nie omdleń samych w sobie, ale chorób serca je wywołujących.
Omdlenia związane z chorobami naczyń mózgowych – ich główne przyczyny to: ostre migreny, zespół podkradania oraz miażdżyca i zakrzepica żylna. Diagnostyka w Prywatnym Centrum Medycznym polega zwykle na wykonaniu USG tętnic dogłowowych oraz angiografii. Leczenie polega na leczeniu choroby wywołującej omdlenia.
Prof. dr hab. n. med. Dariusz Kozłowski jest kardiologiem z wieloletnim doświadczeniem, specjalistą w dziedzinie chorób wewnętrznych, kardiologii i hipertensjologii. Wśród jego zainteresowań klinicznych i naukowych szczególne miejsce zajmują arytmie serca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca i szeroko pojęte omdlenia kardiogenne.
Poznaj zgrany i wykwalifikowany zespół Centrum Medycznego Zdrowy Profil