Wszczepienie rozrusznika (inaczej stymulatora serca) jest jedną z najczęściej przeprowadzanych interwencji kardiologicznych w naszym kraju. Każdego roku w Polsce jest mu poddawanych prawie 10 tys. pacjentów. Stymulator serca, jest urządzeniem, które pomaga osobom borykającym się z przewlekłymi, zagrażającymi życiu spowolnieniami pracy serca zwykle poniżej 40 uderzeń na minutę (bradykardią). Urządzenie pobudza pracę serca, dzięki czemu pacjent przestaje skarżyć się na zawroty głowy, omdlenia, osłabienie, duszność, a jego życie przestaje być zagrożone.
Kiedy należy wszczepić rozrusznik serca?
Węzeł zatokowy w sercu wysyła impulsy elektryczne, które pobudzają przedsionki do skurczu. Podczas skurczu przedsionków krew zostaje przepompowana do komór, a następnie – dzięki jednoczesnemu skurczowi komór – krew zostaje przepompowana do tętnic i dalej do wszystkich narządów organizmu.
Problem się pojawia, gdy węzeł zatokowy nie może zapoczątkować impulsu albo nie może przyspieszyć rytmu wysyłanych impulsów (uszkodzenie układu bodźcoprzewodzącego w sercu), a włókna przewodzące nie mogą przesłać impulsów przewodzących.
Bradykardia może być także wynikiem działania leków, zaburzeń metabolicznych lub niedokrwienia mięśnia sercowego.
W takich przypadkach konieczne może się okazać wstawienie stymulatora serca.
Jak wygląda zabieg wszczepienia stymulatora serca?
Zabieg wszczepienia rozrusznika serca odbywa się w warunkach sali operacyjnej. W większości przypadków wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym. Elektrody do jam serca wprowadza się poprzez żyłę podobojczykową lub szyjną pod kontrolą radiologiczną. Drugim etapem zabiegu jest wszczepienie samego stymulatora. Polega ono na nacięciu skóry najczęściej w okolicy podobojczykowej, implantacji rozrusznika i zaszyciu powstałej rany.
Wszczepienie stymulatora serca trwa około 1 godziny. Gojenie rany trwa około 7-10 dni. U osób praworęcznych stymulator wszczepia się najczęściej pod obojczykiem po lewej stronie.
Jak często należy kontrolować stymulator serca?
Osoby ze wszczepionym rozrusznikiem muszą regularnie zgłaszać się na kontrolę stymulatora, zwykle raz lub dwa razy do roku.
Za pomocą programatora można na wizycie kontrolnej dobrać odpowiednią częstość oraz wielkość prądu stymulacji. Programowanie stymulatora jest bezbolesne. W miejscu wszczepienia stymulatora lekarz przykłada głowicę programatora, a programowanie odbywa się zdalnie przez skórę pacjenta. Urządzenie sprawdza także sprawność elektrody i stan zużycia baterii.
Na wizytę należy wziąć ze sobą paszport stymulatora, w którym odnotowane są najważniejsze dane dotyczące typu i ustawień stymulatora.
Na kontrolę stymulatorów serca firm Medtronic i Biotronik możesz umówić się w Gdańsku w Centrum Medycznym Zdrowy Profil przy ul. Jabłoniowej 20. Na wizytę możesz zarejestrować się telefonicznie pod numerem 664-174-000 lub za pośrednictwem e-mail: biuro@zdrowyprofil.pl.
Naszymi ekspertami od kontroli stymulatorów są kardiolodzy lek. med. Justyna Suchecka oraz dr n. med. Grzegorz Sławiński.
Czego nie można robić, gdy ma się wszczepiony rozrusznik serca?
Stymulator serca nie stanowi przeszkody w codziennym funkcjonowaniu i aktywności, takiej jak uprawianie sportów. Zaleca się jednak unikania sportów siłowych czy sportów walki, na rzecz joggingu, jazdy na rowerze, pływania czy nordic walking.
Powinno unikać się sprzętów emitujących pole elektromagnetyczne, ponieważ może ono ograniczać aktywność stymulatora. Pacjentom z rozrusznikiem serca zaleca się trzymać telefon komórkowy przy uchu po przeciwnej stronie od rozrusznika, urządzenia do majsterkowania używać w odstępie co najmniej 15 cm od stymulatora, a krótkofalówki około 30 cm. Należy także unikać przebywania w okolicy burz.
Ograniczeniem medycznym jest brak możliwości wykonania badania rezonansu magnetycznego. Pole elektromagnetyczne przez niego emitowane może uszkodzić rozrusznik, dlatego też w obliczu konieczności wykonania badania MR, niezbędne jest odłączenie elektrod, co u pacjentów z zaawansowanymi zaburzeniami rytmu może się okazać praktycznie niemożliwe.